Programma

Mei is de maand van het sterrenbeeld Stier. De grote zaal van Artishock zal dan gevuld zijn met ‘34 mentale stieren’ - krachtig verbeeld door Jan van de Poel, kenner en liefhebber van het rund.

2014-05 vdpoel

 

Jan van de Poel woont in het bos. Binnen hangen zijn laatste werken aan knijpers langs de muur. “Ik ben in de gelegenheid om heel veel te tekenen. Ik teken en schilder van jongsaf aan, en altijd heeft de stier al gespeeld als thema. Na de kunstacademie kreeg ik werk in de reclame. Daar is het hollen of stilstaan, en meestal is het hollen. Met een gezin erbij was het vrije werk dus iets voor ernaast. En dan bouw je geen homogeen oeuvre op.”

Stiervrouwen

“In Artishock komt nu alleen werk wat ik sinds afgelopen oktober heb gemaakt, onder andere een meerluik in vijftien delen van 50 x 50 cm. Normaal werk ik altijd op papier van 50 bij 65 centimeter. Ik werk nogal snel, kan mezelf bijna niet bijhouden. Als ik met de ene tekening bezig ben heb ik al ideeën voor een volgende. Zo ontstaan er series, zoals die met kruisen en de serie met Minotauressen. In de Griekse mythologie komt namelijk de Minotaurus voor, half stier, half man. Bij mij zijn het dus stiervrouwen.”

Piemontese

“Op een gegeven moment wilde ik ook wat groters maken, maar daar had ik geen ruimte voor, dus is het een soort tableau geworden. Voor mijn doen is het vrij bedacht, het is noeste arbeid geworden, want de delen moeten wel op elkaar aansluiten, het moet één beeld vormen. Het is goed om langer met één ding bezig te zijn en ook wel bijzonder voor dit medium. Mensen schilderen wel op groot formaat, maar tekenen, dat zie je niet veel. Inmiddels kwamen er ook meteen beelden voor twee of drie nieuwe grote werken. Die ga ik zeker nog maken. In Artishock hangt de eerste: ‘Piemontese.’ Het is namelijk een Piemontese stier, dat is een vleesras.”

Ossen

In de kamer liggen veel boeken over het rund. “Ik koop alles wat los en vast zit. Gelukkig verschijnt er niet zo heel veel. Ik ben ook bezig met een educatief project en denk serieus over een training om te leren ossendrijven. Tot aan de Tweede Wereldoorlog werd ook in Nederland nog veel gewerkt met ossen. Paarden werden daarna nog wel een tijd gebruikt, maar ossen zijn vrijwel verdwenen. Iemand in het Groningse Westerkwartier wil dat levend houden en dat vind ik enorm fascinerend.”

Oerkracht

“Er bestaat een grote Hollandse traditie van veeschilders en ik bewonder ook De Stier van Paulus Potter. Maar mij gaat het om wat dat dier in mijn hoofd doet. Daarom heet de tentoonstelling ook ‘Mentale Stieren.’ Van het echte dier, het sterrenbeeld, tot de mythologische betekenis, ik combineer het allemaal.

Voor mij is het rund het prototype van een dier. Als ik aan een dier denk, denk ik aan een rund. En als ik teken worden het toch altijd stieren. Wat ik daarbij voel is misschien net zoiets als onze voorvaders  die duizenden jaren geleden dat briesende, stampende rund probeerden te temmen. Dat heb ik ook nog wel, als ik in een stal of weiland sta met die dieren. Ze emotioneren me ook, maar vooral voel ik dat ontzag voor de oerkracht.” 

Cees Paul

2014-05 vdpoel2